به گزارش مرکز گردشگری علمی-فرهنگی دانشجویان ایران(ISTTA)، فارغ از تقسیم‌بندی و تعاریف مختلف از گردشگری و انواع آن همچون گردشگری درمانی (سلامت)، کشاورزی، طبیعی، تاریخی، فرهنگی و سایر عنوان‌ها و تعاریف موجود، عنوان گردشگری الکترونیک به‌عنوان یک راهکار و نقطه ثقلی در جهت خدمات‌دهی به مجریان و فعالان حوزه گردشگری در بخش‌های دولتی و خصوصی و از سویی به گردشگران داخلی و خارجی است.
ازجمله مزایای الکترونیک شدن صنعت گردشگری می‌توان به شفافیت و تنوع خدمات‌رسانی در حوزه‌های مختلف، رقابت سالم و برابر، بالا رفتن کمیت و کیفیت واحدها و خدمات، تخصصی شدن آموزش‌ها و منابع انسانی، اقتصاد پویا و سالم، ایجاد بانک‌های اطلاعاتی و آماری به‌صورت مستند و جامع، صرفه‌جویی در هزینه و زمان، نظارت و خودارزیابی دستگاه‌ها، حذف رانت‌ها و واسطه‌گری اشاره کرد.
در نگاه اول، گردشگری الکترونیک، استفاده از امکاناتی همچون، نرم‌افزارها و اپلیکیشن ها در جهت خدمات‌دهی به گردشگران همچون رزرو محل اقامت، تهیه بلیت و خرید خدمات موردنیاز مسافران و گردشگران را در ذهن ما تداعی می‌کند.
در اینجا لازم است این نکته را بیان نمایم که حوزه و دامنه گردشگری الکترونیک می‌تواند فراتر از سرویس‌دهی به مسافران در فضای مجازی همچون اپلیکیشن ها ، وب‌سایت‌ها، سایت‌ها و سایر فضاهای مجازی است.
برخی تعاریف نیز از این حکایت دارد که سفر در دنیای مجازی و تهیه بسته‌های سفر در قالب فضای مجازی به‌صورت چندبعدی را شامل می‌شود، که در سفر مجازی، مسافر و یا گردشگر در هر جا که باشد احساس حضور در مکان و یا سایت گردشگری را از زاویه نگاه رایانه، تلفن همراه و هر نوع نرم‌افزار و یا سخت‌افزاری تجربه می‌کند که به آن سفر مجازی گفته می‌شود.
با این توضیحات بین سفر یا گردشگری مجازی و الکترونیک تفاوت محسوس مشاهده می‌شود و می‌توان گفت سفر مجازی و یا خرید و فروش اینترنتی بلیت و اقامت در هتل و سایر خدمات مشابه جزئی از مقوله گردشگری الکترونیک است.
در گردشگری الکترونیک و نگاه کلان به آن، به‌عنوان یک صنعت علاوه بر موارد ذکرشده می‌توان وجود زیرساخت‌های نرم‌افزاری، شبکه‌ها و مهندسی نرم‌افزار را بیان کرد به‌نوعی که بتواند ضمن ایجاد شبکه‌های امن با داشتن ضریب اطمینان بالا، سرعت قابل قبول و سهولت دسترسی بتواند، مواردی همچون هماهنگی بین سازمان‌ها، نهادها و وزارتخانه‌هایی را که در امر صدور مجوز، سرمایه‌گذاری، سرویس‌دهی به مردم و متقاضیان در حوزه گردشگری مؤثرند، را پوشش دهد و درنهایت خروجی آن در قالب کالایی به نام سفر به مشتریان عرضه شود.
به‌عبارتی‌دیگر می‌توان گفت که تمامی عناصر و خدمات و برنامه‌ریزی‌ها و وظایف ذاتی در حوزه گردشگری اعم از آموزش، قوانین و مقررات، صدور مجوزها، سرمایه‌گذاری، سفر، تعامل و حضور سایر دستگاه‌ها و سازمان‌ها، را می‌توان در قالب گردشگری الکترونیک و با مدیریت متولی آن یعنی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به سرمنزل مقصود رساند و صرفاً نگاه ما به گردشگری الکترونیک فروش بلیت و سایر موارد جزئی به‌صورت الکترونیکی نباشد.
با نگاهی به تحولات و پیشرفت علم و فنّاوری و تجربه آن در سایر کشورهایی که در امر توسعه پایدار صنعت گردشگری پیشتاز هستند، به‌راحتی این نکته قابل‌درک است که پل ارتباطی بین بخش‌های دولتی و بخش‌های خصوصی (مرتبط با امر گردشگری) در بستر الکترونیک در تمامی حوزه‌ها تعریف می‌شود.
در پایان می‌توان اشاره کرد که پوشش حوزه الکترونیک در تمامی عناصر و ارکان گردشگری همچون، سازمان‌ها و نهادها، بخش‌های دولتی و خصوصی، بازارهای عرضه و تقاضا، گردشگران داخلی و خارجی، تبلیغات و بازاریابی، آموزش، مدیریت و سیاست‌گذاری، نظارت، اجرا و برنامه‌ریزی، منابع انسانی و کسب‌وکارها، می‌تواند دست موردهایی مناسب و مفیدی را برای کشورها درجات توسعه صنعت گردشگری داشته باشد.
برگرفته از میراث آریا
یادداشت روح‌الله روانشاد / مدرس و فعال صنعت گردشگری و هتلداری