نام کيش نامي کهن است و شهر کيش در بين النهرين باستان و دوران تمدن سومر يکي از بزرگ ترين مراکز تمدني جهان باستان به شمار مي رفته است. اين جزيره در طول تاريخ طولاني و پرفراز و نشيب ايران همواره از جهات متعدد سياسي و اقتصادي موردتوجه حکومت هاي مناطق جنوب ايران، قدرت هاي استعماري اروپايي حاکم بر خليج فارس در طول سده هاي اخير و مردمان محلي سواحل خليج فارس قرار داشته است. جزيره کيش از قرون ميانه هجري و دوره حاکميت بني قيصر يا ملوک کيش در اثر سياست هاي حکام بني قيصر به تدريج جاي بندر سيراف را گرفت و به صورت مرکز تجارت منطقه اي خليج فارس درآمد. بعد از سقوط ملوک بني قيصر، کيش تحت قدرت ملوک هرمز قرار گرفت و پس از پايان عمر ملوک هرمز، حاکميت اين جزيره تا ظهور صفويان در ميان حکومت هاي محلي مختلف قرون بعد دست به دست مي شد. با فرا رسيدن دوران ظهور صفويان و حضور استعمارگران اروپايي در خليج فارس، جزيره کيش هم با تحولات تاريخي تازه اي مواجه شده و موردتوجه پرتغالي ها و سپس انگليسي ها و هلندي ها قرار گرفت. تحول اوضاع اقتصادي و اجتماعي جزيره کيش در ادوار بعد و به ويژه دوران قاجاريه و پهلوي ادامه يافت و در حال حاضر اين جزيره به يکي از اصلي ترين مراکز اقتصادي و گردشگري منطقه خليج فارس تبديل شده است. در مقاله حاضر با يک نگاه تفصيلي سير تحولات گوناگون جزيره کيش در ابعاد اقتصادي، سياسي، اجتماعي، طبيعي و تاريخي موردبررسي و تحليل قرار گرفته است.
كليد واژه: خليج فارس، جزيره کيش، جايگاه سياسي، اقتصادي و اجتماعي، تحولات تاريخي
ین مقاله برگرفته از فصلنامه مطالعات فرهنگی و سیاسی خلیج فارس به صاحب امتیازی مرکز گردشگری علمی-فرهنگی دانشجویان ایران می باشد.